Ua maua e le BBC Verify e sili atu nai lo le faaluaina o osofaʻiga i luga o le ea a Rusia i Ukraine talu ona nofoia e le Peresetene Donald Trump le tofi ia Ianuari 2025, e ui lava i ana valaau faalauaitele mo se taofi.
Ole numera o fana ma drones na fanaina e Moscow na siʻitia malosi ina ua maeʻa le manumalo o le Trump i le palota ia Novema 2024 ma o loʻo faʻaauau pea ona aʻe i lana au peresitene. I le va o le 20 Ianuari ma le 19 Iulai 2025, na faalauiloa ai e Lusia le 27,158 auupega ea i Iukureini-e sili atu nai lo le faaluaina o le 11,614 na faamaumauina i le ono masina mulimuli i lalo o le Peresetene muamua o Joe Biden.
Fa'aupuga Folafolaga vs. Fa'ateleina Mea Moni
I le taimi o lana tauiviga i le 2024, na tautino soo ai Peresitene Trump e faamuta le taua a Iukureini "i le aso e tasi" pe a filifilia, ma finau e mafai ona aloese mai le osofaʻiga atoa a Rusia pe ana fai o se peresitene o le Kremlin "faaaloalogia" sa i ai i le tofi.
Ae ui i lea, e ui lava i lana sini o le filemu, fai mai le au faitio, o le uluai peresitene o Trump na auina atu ni faailoilo fefiloi. O lana pulega na taofia mo sina taimi le tuʻuina atu o auupega o le ea ma fesoasoani a le militeri i Iukureini ia Mati ma Iulai, e ui lava na toe faʻafoʻi uma taofi. O faʻalavelave faʻafuaseʻi na fetaui ma se faʻatuputeleina tele i le faʻatautaia o faʻaulu a Rusia ma le drone.
E tusa ai ma le poto a le militeri a Iukureini, o le gaosiga o le missile ballistic a Rusia na siitia i le 66% i le tausaga talu ai. Geran-2 drones—Rusia-faia o Iranian Shahed drones—o loo gaosia nei i le fua faatatau o le 170 i le aso i se nofoaga fou tele i Alabuga, lea e fai mai Rusia o le fale tele o le taua tele i le lalolagi.
O tumutumu i osofaiga a Rusia
O osofaʻiga na oʻo i le aso 9 Iulai 2025, ina ua lipotia e le Air Force a Ukraine le 748 missiles ma drones na faʻalauiloa i le aso e tasi-ma iʻu ai i le itiiti ifo ma le lua maliu ma sili atu ma le sefulu ma le lua manuʻa. Talu mai le faʻauluina o le Trump, ua faʻateleina osofaʻiga a Rusia i aso uma nai lo le faʻamaumauga o Iulai 9 i luga o le 14 taimi.
E ui lava i le le fiafia o Trump-na lipotia mai le manaʻomia ina ua maeʻa se osofaʻiga tele ia Me,"O le a le mea na tupu ia te ia [Putin]?"-o le Kremlin e leʻi faʻagesegese lana osofaʻiga.
Taumafaiga Fa'amalo ma faitioga
I le amataga o Fepuari, na taʻitaʻia ai e le Failautusi o le Setete Marco Rubio se aumalaga a Amerika i talanoaga filemu ma le Minisita o le Va i Fafo a Rusia Sergei Lavrov i Riyadh, lea na sosoo ai ma talanoaga faʻatalanoa i le va o tagata Ukrainian ma Rusia i Turkey. O nei faiga fa'ava-o-malo na muamua fa'atasi ma se pa'u le tumau i osofa'iga a Rusia, ae e le'i umi ae toe fa'ateleina.
Fai mai le au faitio, o le le tumau o le lagolago a le militeri a le Trump na faamalosia ai Moscow. O le Senator Chris Coons, o se sui sinia Democrat i le Senate Foreign Relations Committee, fai mai:
"Ua lagona e Putin le lototele i le vaivai o Trump. Ua faʻateleina e lana militeri osofaʻiga i atinaʻe lautele-falemaʻi, laina eletise, ma fale failele-ma faʻalavelave mataʻutia.
Na faamamafaina e Coons e naʻo le siʻitia o fesoasoani tau puipuiga i Sisifo e mafai ona faʻamalosia ai Rusia e manatu mamafa i se taofi afi.
Ole Fa'ateleina ole Fa'aletonu ole Iukureini
Na lapataia e le au suʻesuʻe a le militeri Justin Bronk o le Royal United Services Institute (RUSI) o le tuai ma le faʻatapulaʻaina o sapalai o auupega a Amerika ua mafua ai ona faʻateleina le faʻatupuina o Ukraine i osofaʻiga i luga o le ea. Na ia faaopoopo mai o le tuputupu aʻe o faʻaputuga a Rusia o fana ballistic ma drones kamikaze, faʻatasi ai ma le faʻaitiitiga o faʻatauga faʻatau a Amerika, ua mafai ai e le Kremlin ona faʻateleina lana tauvaga ma faʻalavelave faʻaleagaina.
O faiga e puipuia ai le ea a Iukureini, e aofia ai maa Patriot sili ona aoga, ua vaivai. O faiga ta'itasi Patriot e tusa ma le $1 piliona, ma o fana ta'itasi e lata i le $4 miliona—o mea e mana'omia tele e Iukureini ae o lo'o tauivi e tausia. Ua malie le pu e faatau atu auupega i paaga a le NATO o loo latou auina atu nisi o na auupega i Kyiv, e aofia ai ma isi faiga Patriot.
I luga o le Eleele: Fefe ma le vaivai
Mo tagata lautele, o le olaga i aso uma i lalo o le taufaamatau faifai pea ua avea ma masani masani.
“O po uma pe a ou moe, ou te mafaufau pe ou te ala i luga,”fai mai le tusitala o Dasha Volk i Kyiv, talanoa i le BBC's Ukrainecast.
“E te faalogoina ni pa po o ni fana i luga o le ulu, ma e te manatu—'O le mea lea.'”
Ua vaivai le amio a'o fa'atupula'ia le puipuiga o le ea.
"Ua vaivai tagata. Matou te iloa le mea o loʻo matou tauivi ai, ae i le mavae ai o le tele o tausaga, e moni lava le vaivai,"Volk faaopoopo.
Fa'ai'uga: Le mautonu i luma
A'o fa'aauau pea ona fa'alauteleina e Rusia ana fa'ato'aga ma fa'aulu fana-ma a'o fa'alautele atu sapalai o le puipuiga o le ea a Iukureini i lo latou tapula'a-o lo'o tumau pea le le mautinoa o le lumana'i o le fete'ena'iga. O le pulega a Trump o loʻo feagai ma le faʻateleina o faʻamalosi e lafo atu se faʻailoga manino ma mausali i le Kremlin: o Sisifo o le a le solomuli, ma e le mafai ona maua le filemu e ala i le faʻamalieina poʻo le tuai.
Pe o le feʻau e momoli atu—ma talia—e mafai ona fausia ai le isi vaega o lenei taua.
Punavai:BBC
Taimi meli: Aukuso-06-2025