UNgqongqoshe Wezangaphandle waseChina u-Wang Yi unxuse ngoMsombuluko ukuthi i-India ne-China babonane njengeabalingani — hhayi izitha noma izinsongonjengoba efike eNew Delhi ohambweni lwezinsuku ezimbili okuhloswe ngalo ukulungisa kabusha ubudlelwano.
Ukuncibilika ngokucophelela
Ukuvakasha kukaWang - isitobhi sakhe sokuqala esisezingeni eliphezulu selokhu kwaqubuka izingxabano zaseGalwan Valley ngo-2020 - kubonisa ukuncibilika okuqaphelayo phakathi komakhelwane abahlome ngezikhali zenuzi. Uhlangane noNgqongqoshe Wezangaphandle wase-India u-S. Jaishankar, okuwumhlangano wesibili kuphela onjalo selokhu kwaba nezingxabano ezibulalayo zaseLadakh ezanqamula ubudlelwano.
"Ubudlelwano manje sebusesimweni esihle sokubambisana," kusho uWang ngaphambi komhlangano ohleliwe noNdunankulu uNarendra Modi.
UJaishankar uchaze lezi zingxoxo ngendlela efanayo: I-India neChina "zifuna ukuqhubekela phambili esikhathini esinzima ebudlelwaneni bethu." Laba ngqongqoshe ababili baxoxisane ngezindaba eziningi ezihlukene, kusukela kwezohwebo kanye nokuhambela izindawo ezingcwele kuya ekwabelaneni ngemininingwane emifuleni.
Ukuzinza komngcele kanye nezingxoxo eziqhubekayo
UWang uphinde wahlangana noMeluleki Wezokuphepha Kazwelonke waseNdiya u-Ajit Doval ukuze aqhubeke nezingxoxo ngale ngxabano yomngcele. "Siyajabula ukwabelana ngokuthi ukuzinza sekubuyisiwe emingceleni," uWang etshela umhlangano osezingeni lezithunywa noDoval, wengeza ngokuthi izithiyo zeminyaka yakamuva "bezingekho ezithakazelweni zethu."
La mazwe womabili avumelana ngo-Okthoba nyakenye ngamalungiselelo amasha okugada aklanyelwe ukuqeda ukungezwani emngceleni we-Himalaya onengxabano. Kusukela ngaleso sikhathi izinhlangothi zombili zithathe izinyathelo zokwenza ubuhlobo bube bujwayelekile: I-China yavumela abahambi abangamaNdiya ukuthi bafinyelele ezindaweni ezibalulekile eSifundeni Esizimele SaseTibet kulo nyaka; I-India isiqale kabusha izinsiza zama-visa kubavakashi baseChina futhi yaqala kabusha izingxoxo mayelana nokuvula amaphasi okuhweba asemngceleni aqokiwe. Kukhona nemibiko yokuthi izindiza eziqondile phakathi kwamazwe zingaqala kabusha ngasekupheleni kwalo nyaka.
Ukulungiselela imihlangano yezinga eliphezulu
Izingxoxo zikaWang zikaDelhi zibonwa kabanzi njengesisekelo sokubuyela kukaNdunankulu uModi eChina ngasekupheleni kwale nyanga engqungqutheleni yeShanghai Cooperation Organisation (SCO) - ukuvakasha kwakhe kokuqala eBeijing eminyakeni eyisikhombisa. Imibiko ikhomba ukuthi uModi angase abe nezingxoxo zamazwe amabili noMongameli uXi Jinping, yize kungekho okuqinisekisiwe yizo zombili izinhlangothi.
Uma umfutho uqhubeka, lokhu kuthembisana kungase kuphawule njengento engokoqobo - uma kuqaphile - kuhlelwe kabusha ebudlelwaneni obuphazanyiswa iminyaka yokungathembani. Buka lesi sikhala: Ukulandelela okuyimpumelelo kungase kuvule uhambo olulula, ukuhweba kanye nokuxhumana nabantu, kodwa inqubekelaphambili izoncika ekwehlisweni okuphathekayo komngcele kanye nengxoxo eqhubekayo.
Ingemuva le-geopolitical
Ukusondelana kuza phakathi kwesimo sezwe esishintshashintshayo lapho ubudlelwano bomhlaba wonke baseNdiya buthuthuka. I-athikili ibhekisela ukungezwani kwakamuva phakathi kwe-India ne-United States, okuhlanganisa izinhlawulo zohwebo ezibikiwe kanye nokuphawula okubucayi okuvela ezikhulwini zase-US mayelana nobudlelwano be-India ne-Russia ne-China. Lezi zenzakalo zigcizelela ukuthi iNew Delhi izulazula kanjani eqoqweni eliyinkimbinkimbi yobambiswano lwamasu ngenkathi ifuna indawo yayo yokusebenzelana.
Intshisekelo eyabiwe ekuzinzeni kwesifunda
Bobabili u-Wang no-Jaishankar bahlele izingxoxo ngamagama abanzi. UJaishankar uthe izingxoxo zizobhekana nentuthuko yomhlaba futhi wacela "ukuhleleka komhlaba okunobulungiswa, okulinganayo futhi okunezindawo eziningi ezipholile, okubandakanya i-Asia eningi." Uphinde wagcizelela isidingo "sokuguqulwa kwe-multilateralism" kanye nesidingo sokusimamisa uzinzo emnothweni womhlaba.
Ukuthi lokhu kucindezela kwakamuva kwenxusa kuphenduka ukubambisana kwesikhathi eside kuzoncika ezinyathelweni zokulandelela - imihlangano eyengeziwe, ukwehla okuqinisekisiwe phansi, kanye nokuthinta komzimba okuhambisanayo okwakha ukwethembana. Okwamanje, izinhlangothi zombili zikhombisa isifiso sokudlulela ekuqhekekeni kwakamuva. Isenzo esilandelayo - i-SCO, ukuhlangana okungenzeka kwamazwe amabili, kanye nezingxoxo eziqhubekayo zemingcele - sizobonisa ukuthi amagama ahumusha yini ekushintsheni kwenqubomgomo okuhlala isikhathi eside.
Umthombo:BBC
Isikhathi sokuthumela: Aug-19-2025